De laatste tijd valt het me op dat veel mensen behoorlijk abstract praten. Het zijn dus niet alleen politici die vaagtaal gebruiken. Er wordt veel gezegd zonder dat het concreet wordt en de luisteraar blijft achter met een katterig gevoel: wat bedoelde de spreker nou eigenlijk?
Abstract is lekker veilig, je kunt er alle kanten mee op. Zo kun je nergens op vastgepind worden. De keerzijde is echter dat je niet duidelijk bent, mensen begrijpen niet wat je bedoelt en wat je wilt. Dat is niet wat je wilt als organisatie of zzp’er, toch? Dan wil je je juist onderscheiden en laten zien waar je voor staat.
Niet bewust
De meeste mensen zijn zich er niet van bewust dat ze vaagtaal gebruiken. Ze doen het niet expres om anderen te misleiden of in verwarring te brengen. Toch is dat wel wat er gebeurt. Misschien wel bij jouw toehoorders… Ik geef je drie tips om dat te voorkomen.
Weet waar je het over hebt
Herken je dat? Als je niet precies weet wat je moet zeggen, gebruik je eerder algemeenheden. Als je niet op de hoogte bent van wat er gebeurd is, ben je eerder geneigd het vaag te houden, omdat je de details niet kent. Als je niet precies weet waarom jouw klanten bij jou moeten kopen, verzand je in abstracte taal. Als tekstschrijver en communicatieadviseur had ik regelmatig discussies met mensen over hun teksten als ik ze concreter wilde maken. Bij doorvragen bleek vaak dat ze zelf eigenlijk niet precies wisten waar het over ging. Door abstract te blijven, verbloemden ze hun eigen onkunde. Zorg er dus voor dat je weet waar je het over hebt. Dan kun je concreet worden, zodat je toehoorders begrijpen wat je bedoelt.
Denk na
Enthousiasme werkt aanstekelijk. Behalve als dat ervoor zorgt dat mensen je niet meer kunnen volgen. Dat kan gebeuren als je te snel naar buiten komt met je ideeën, zonder dat je nagedacht hebt over wat je nu precies wilt vertellen. Je woorden buitelen over elkaar heen naar buiten in halve zinnen, hele vaagheden en onnavolgbare gedachtesprongen die nergens concreet worden. Hoe blij je ook van jouw nieuwe idee wordt, werk het eerst verder uit voordat je het aan anderen vertelt. Breng structuur aan, en bedenk hoe je anderen meeneemt om ze net zo enthousiast te maken.
Vertel verhalen
Verhalen zijn altijd concreet. Ze geven een gebeurtenis of situatie weer die meteen duidelijk maakt waar het over gaat. Zorg er dus voor dat je een verhaal paraat hebt om te verduidelijken wat je bedoelt. Wil je vertellen dat je klantgericht bent? Laat dan met een verhaal zien hoe dat er in de praktijk uitziet voor jou. Zo blijft ‘klantgericht’ geen abstracte term waar je van alles aan op kunt hangen, maar wordt het concreet en begrijpen klanten wat ze kunnen verwachten.
