“We dachten dat we het over hetzelfde hadden als we het over een ‘persoonlijk begeleider’ hadden”, hoorde ik van een directeur van een zorginstelling die nauw ging samenwerken met een andere organisatie, “maar uiteindelijk bleken we er iets heel anders mee te bedoelen.” Hoe vaak komt zo’n spraakverwarring niet voor?
Dat je het binnen een organisatie over klantvriendelijkheid hebt, maar dat je collega’s er iets heel anders onder verstaan dan jij. Of je gaat samenwerken met andere zzp’ers en je hebt het over ‘kwaliteit’ en ‘flexibliteit’, maar als je aan de slag gaat, blijkt dat jullie helemaal niet op één lijn zitten.
Eigen betekenis
Niet zo gek dat dit gebeurt. Je hebt het dan misschien wel over dezelfde termen, maar hoe iedereen dit soort woorden beleeft, da’s een ander verhaal. Letterlijk een ander verhaal. Iedereen heeft zijn eigen verhalen bij zo’n woord. Daarom is het belangrijk om zodra je met anderen gaat samenwerken (in een organisatie of samenwerkingsverband) eerst te luisteren naar elkaars verhalen. Vertel bijvoorbeeld over een situatie waarvan je zegt “Dit laat goed zien dat ik erg flexibel ben”. Als je dat met een groepje mensen doet, kan het maar zo zijn dat je een klik voelt ‘hé, dat had mijn verhaal kunnen zijn’. Maar ook ‘nou, als je dat flexibel noemt…’ Pas door er een verhaal over te vertellen, weet je of je hetzelfde bedoelt. En of je in de praktijk dus hetzelfde gedrag laat zien.
Aan anderen laten zien
Onlangs kwam er een ondernemer bij me. Hij is bezig een samenwerkingsverband op te starten en heeft precies in zijn hoofd hoe hij dat voor zich ziet. Een van de andere partners had deze ideeën op papier uitgewerkt, maar het teleurstellende was dat de ondernemer er zich helemaal niet in herkende. Het hoe en wat waren goed uitgewerkt, maar het waarom en de kernwaarden van de betreffende ondernemer kwamen niet aan bod. Toen ik hem hielp zijn idee goed op papier te krijgen, gingen we ook op zoek naar verhalen die illustreerden waarom hij dit samenwerkingsverband wilde en wat hij belangrijk vond in de samenwerking. De verhalen laten heel duidelijk zien waar hij voor staat en hielpen hem dat ook aan de anderen te laten zien.
Wordt het wat?
Voordat je gaat samenwerken of bijvoorbeeld als ondernemer personeel aanneemt, is het van belang om je eigen kernwaarden scherp te hebben, plús de bijbehorende verhalen. Dan kun je veel makkelijker toetsen of het wat gaat worden met de ander(en). Het kost je misschien even tijd, maar het scheelt een hoop frustratie en spraakverwarring.
