Anderhalve week geleden was ik in Krakau. Een geweldige stad die bruist van de historie. Soms ook niet zulke fijne geschiedenis, zoals de concentratiekampen, het Jodengetto en de deportaties. Gelukkig waren er ook lichtpuntjes in die tijd. Zoals Oskar Schindler die door Joden in zijn fabriek te werk te stellen vele levens redde, terwijl hij ook iets anders had kunnen kiezen.
In Krakau is dan ook een museum dat herinnert aan Oskar Schindler en de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in Polen. Toen we daar een bezoek brachten, wilde één zin me niet meer loslaten. For some, war leaves no choice; for others it makes choosing a must. A small gesture can yield irreversible consequences. It can either save a life, or ruin it. In oorlogstijd wordt alles natuurlijk extra op scherp gezet, maar ook in het gewone leven zie je deze tweedeling. Er zullen altijd mensen zijn die geloven dat ze geen keuze hebben en tegelijkertijd zullen er altijd mensen zijn die dit juíst het moment vinden om keuzes te maken.
Niet willen
Keuzes maken heeft dus weinig te maken met de situatie, maar alles met hoe je in elkaar zit. Het heeft er mee te maken of je de draak van ‘ik heb geen keus’ te lijf wilt gaan of dat je liever een paar stappen terugdoet en van een afstandje naar de draak gaat zitten kijken. ‘Zie je wel, hij is echt heel groot en gemeen. Kijk, hij spuwt vuur! Stel je voor dat ik daar had gestaan… Maar goed dat ik hier ben gaan zitten.’ Of gaat het er misschien om dat je ergens diep van binnen wel een keuze ziet, maar dat je die niet wílt maken?
Omgaan met de situatie
Er is altijd een keuze. Al is het maar hoe je met een situatie omgaat die je niet kunt veranderen. Je kunt altijd besluiten op welke manier je je wilt gedragen. Of je verongelijkt wilt zijn, boos wilt blijven, je verdriet de ruimte geeft of naar lichtpuntjes zoekt. Dat is verre van makkelijk, maar niemand zei dat het makkelijk zou zijn. Alleen dat er een keuze was.
Kracht van kiezen
Het voordeel van kiezen, óok als het een keuze is die je liever niet zo maken, is dat je je sterker voelt. Misschien ben je op een bepaald vlak machteloos, maar je bent niet helemaal de regie kwijt. Wellicht heb je te accepteren dat je slachtoffer bent geworden van iets dat je niet kon voorkomen en tegelijkertijd kun je je kracht hervinden door te kiezen wat je houding is. Hoe je met de situatie omgaat. In iedere situatie kun je je sterk voelen, trots en in control. Dat is de kracht van kiezen.
